De taal bij kinderen kunnen we stimuleren op verschillende manieren. Hieronder vind een voorbeeld bij het gebruik van een cd-rom.
Klanken en rijmen
Deze cd-rom is ontwikkeld als voorbereiding op het leesonderwijs. De Edurom klanken en rijmen sluit uitstekend aan bij de kerndoelen van het basisonderwijs. Deze oefeningen zijn ter stimulering van de auditieve vaardigheden. Verschillende werkvormen komen aan bod zoals auditieve discriminatie (het herkennen van klanken), auditieve analyse (onderscheiden van klanken binnen een woord) en auditieve synthese (woorden opbouwen uit losse klanken).
Zoals je op de bovenstaande afbeelding kunt zien, zijn er vijf verschillende categorieën.
Op de afbeelding hierboven zie je een voorbeeld van een oefeningsweergave.
werkwijze:
Er wordt een middenklank afgespeeld en je ziet een aantal prentjes. De kleuter moet de prentjes zelf benoemen en een prentje uitkiezen waarop dezelfde afbeelding staat.
Bij een andere oefening is het de bedoeling dat de kleuter de juiste klank bij de juiste schrijfwijze plaatst, bijvoorbeeld de ee hoort bij been.
Een van de andere oefeningen hoor je een woord in stukjes, de kleuter moet deze aan elkaar lijmen, zo krijgt hij een volledige prent.
Bij de rijmen ziet de kleuter 4 tekeningen op het scherm. Je hoort een rijmpje van twee regels en de kleuter moet het laatste (rijm-) woord zelf invullen door op de juiste afbeelding te drukken.
Taal in de klas
.
Op de volgende site staan heel wat ideeën om te werk te gaan met taal in de klas.
Artikel taalontwikkeling
Tijdens het praten met baby’s en kinderen, is de verleiding vaak groot om de taal te vereenvoudigen, bv. door voorwerpen aan te wijzen en er de aandacht op te vestigen met woordjes als ‘dat’, ‘hier’, ‘kijk’, ‘zo’, ... Het is echter belangrijk om op een rijke, niet vereenvoudigde manier tegen hen te spreken. Vertrek vanuit concrete ervaringen die zich hier en nu voordoen. Praat op een natuurlijke manier met het kind, zonder de taal te beperken. Het jonge kind leert klanken, woorden en intonatie door gewone, dagdagelijkse situaties te verwoorden.
Voor wie met jonge kinderen praat, is het onvermijdelijk om woorden en uitdrukkingen te gebruiken die het kind nog niet (actief) beheerst. Rijke taal loopt vooruit op wat het kind al zelf kan zeggen. Door nieuwe taal aan te bieden wordt de taalontwikkeling van het kind gestimuleerd. Nieuwe woorden moeten wel begrijpelijk gemaakt worden. Het kind leert het best wanneer ze het onbekende kunnen vast hangen aan iets bekends. Belangrijk is dat de begeleider actief opvolgt of het kind de boodschap begrijpt en zo nodig het taalaanbod herhaalt of aanpast om het begrip te bevorderen.
Stimuleer het kind tot taal door het kansen te geven om te spreken. Door vragen te stellen, krijgt het kind spreekkansen. De vragen bepalen hoe het gesprek verder verloopt. Zo zijn open vragen moeilijker, maar wel meer stimulerend dan gesloten vragen. Bijvoorbeeld ‘ Speel je met blokken?’ wordt ‘ Waarmee speel je?’
Wees je bewust van de kracht van vragen voor de taalstimulering van jonge kinderen. Ook aan baby’s kan je vragen stellen. Las een pauze in zodat het kan reageren door een ‘uh’, een glimlach, een beweging met de handjes, … Antwoord zelf ook eens om het gesprekje verder te kunnen zetten.
Wat belangrijk is bij 0- tot 6-jarigen is dat je varieert in je vraagstelling, dat je vragen afwisselt met rustmomenten en momenten waarin je uitleg geeft en woorden aanreikt en dat je luistert naar de antwoorden die kinderen geven.
Als een jong kind spontaan iets zegt of antwoordt op een vraag, is het van groot belang om daar positief op te reageren. Dat kan op heel verschillende manieren: door uit te breiden, vragen te stellen ter bevestiging, uit te dagen, door te vragen en terug te kaatsen. Help het kind verwoorden wat het wil vertellen en om de tijd te nemen om uit te zoeken wat het precies bedoelt.
Bij een kind heeft het zeer weinig effect om fouten expliciet te verbeteren. Het heeft niet altijd door waarop de verbetering slaat en is ook veel meer bezig met de betekenis van taal dan met de vorm. Het is daarom beter om jonge kinderen in natuurlijke gesprekken te voeden met rijk en correct taalaanbod, veeleer dan hen expliciet op hun vormfouten te wijzen.
Stimuleer taalontwikkeling bij anderstaligen
Deze cd-rom is ontwikkeld als voorbereiding op het leesonderwijs. De Edurom klanken en rijmen sluit uitstekend aan bij de kerndoelen van het basisonderwijs. Deze oefeningen zijn ter stimulering van de auditieve vaardigheden. Verschillende werkvormen komen aan bod zoals auditieve discriminatie (het herkennen van klanken), auditieve analyse (onderscheiden van klanken binnen een woord) en auditieve synthese (woorden opbouwen uit losse klanken).
Zoals je op de bovenstaande afbeelding kunt zien, zijn er vijf verschillende categorieën.
Op de afbeelding hierboven zie je een voorbeeld van een oefeningsweergave.
werkwijze:
Er wordt een middenklank afgespeeld en je ziet een aantal prentjes. De kleuter moet de prentjes zelf benoemen en een prentje uitkiezen waarop dezelfde afbeelding staat.
Bij een andere oefening is het de bedoeling dat de kleuter de juiste klank bij de juiste schrijfwijze plaatst, bijvoorbeeld de ee hoort bij been.
Een van de andere oefeningen hoor je een woord in stukjes, de kleuter moet deze aan elkaar lijmen, zo krijgt hij een volledige prent.
Bij de rijmen ziet de kleuter 4 tekeningen op het scherm. Je hoort een rijmpje van twee regels en de kleuter moet het laatste (rijm-) woord zelf invullen door op de juiste afbeelding te drukken.
Taal in de klas
.
Op de volgende site staan heel wat ideeën om te werk te gaan met taal in de klas.
Je vindt er boekbesprekingen, auditieve oefeningen, oefeningen op het alfabet, taalspelletjes, en nog zoveel meer.
Taalontwikkeling stimuleren
Artikel taalontwikkeling
Ouders en andere opvoeders spelen een belangrijke rol in de
taalontwikkeling. Je vindt hier heel wat tips om die ontwikkeling te
stimuleren. Het is heel belangrijk dat dit op een natuurlijke, spontane
manier gebeurt. Kinderen leren geen taal door ‘taallesjes’ te geven, wel
doorheen dagdagelijkse bezigheden zoals tijdens het eten,
verzorgingsmomenten, een wandeling samen,... Dit kan door te verwoorden
wat er gebeurt, wat je kind ziet en door te reageren op wat het zelf
zegt. Taal leren gebeurt ook spelenderwijs, zoals bv. door liedjes te
zingen, rijmpjes op te zeggen of met klankspelletjes.
Tijdens het praten met baby’s en kinderen, is de verleiding vaak groot om de taal te vereenvoudigen, bv. door voorwerpen aan te wijzen en er de aandacht op te vestigen met woordjes als ‘dat’, ‘hier’, ‘kijk’, ‘zo’, ... Het is echter belangrijk om op een rijke, niet vereenvoudigde manier tegen hen te spreken. Vertrek vanuit concrete ervaringen die zich hier en nu voordoen. Praat op een natuurlijke manier met het kind, zonder de taal te beperken. Het jonge kind leert klanken, woorden en intonatie door gewone, dagdagelijkse situaties te verwoorden.
Voor wie met jonge kinderen praat, is het onvermijdelijk om woorden en uitdrukkingen te gebruiken die het kind nog niet (actief) beheerst. Rijke taal loopt vooruit op wat het kind al zelf kan zeggen. Door nieuwe taal aan te bieden wordt de taalontwikkeling van het kind gestimuleerd. Nieuwe woorden moeten wel begrijpelijk gemaakt worden. Het kind leert het best wanneer ze het onbekende kunnen vast hangen aan iets bekends. Belangrijk is dat de begeleider actief opvolgt of het kind de boodschap begrijpt en zo nodig het taalaanbod herhaalt of aanpast om het begrip te bevorderen.
Stimuleer het kind tot taal door het kansen te geven om te spreken. Door vragen te stellen, krijgt het kind spreekkansen. De vragen bepalen hoe het gesprek verder verloopt. Zo zijn open vragen moeilijker, maar wel meer stimulerend dan gesloten vragen. Bijvoorbeeld ‘ Speel je met blokken?’ wordt ‘ Waarmee speel je?’
Wees je bewust van de kracht van vragen voor de taalstimulering van jonge kinderen. Ook aan baby’s kan je vragen stellen. Las een pauze in zodat het kan reageren door een ‘uh’, een glimlach, een beweging met de handjes, … Antwoord zelf ook eens om het gesprekje verder te kunnen zetten.
Wat belangrijk is bij 0- tot 6-jarigen is dat je varieert in je vraagstelling, dat je vragen afwisselt met rustmomenten en momenten waarin je uitleg geeft en woorden aanreikt en dat je luistert naar de antwoorden die kinderen geven.
Als een jong kind spontaan iets zegt of antwoordt op een vraag, is het van groot belang om daar positief op te reageren. Dat kan op heel verschillende manieren: door uit te breiden, vragen te stellen ter bevestiging, uit te dagen, door te vragen en terug te kaatsen. Help het kind verwoorden wat het wil vertellen en om de tijd te nemen om uit te zoeken wat het precies bedoelt.
Bij een kind heeft het zeer weinig effect om fouten expliciet te verbeteren. Het heeft niet altijd door waarop de verbetering slaat en is ook veel meer bezig met de betekenis van taal dan met de vorm. Het is daarom beter om jonge kinderen in natuurlijke gesprekken te voeden met rijk en correct taalaanbod, veeleer dan hen expliciet op hun vormfouten te wijzen.
Kind en gezin, taalontwikkeling stimuleren, [Elektronische
versie], groeimee.be
http://www.groeimee.be/category/trefwoorden/taalontwikkeling
http://www.groeimee.be/category/trefwoorden/taalontwikkeling
Stimuleer taalontwikkeling bij anderstaligen
Hoe stimuleer je taalontwikkeling bij anderstaligen?
15 Tips
1
Anderstaligen moeten eerst
wennen aan onze taal. Geef ze de kans om het Nederlands zoveel mogelijk
al doende te leren in natuurlijke situaties. Begin niet met taallesjes te geven
of woordjes aan te leren.
2
Probeer erachter te komen waarin
de anderstalige leerling geïnteresseerd is. Observeer tijdens vrij spel:
waarmee speelt hij, waarover tekent hij? Kinderen praten makkelijker over
onderwerpen die hen interesseren of waarmee ze ervaring hebben. Misschien weet
je anderstalige leerling wel veel over een onderwerp waar de andere leerlingen
niets van kennen?
3
Let op de lichaamstaal van de
anderstalige leerling. Wacht hij op een bemoedigend woord, of wil hij liever
geen aandacht waar de andere leerlingen bij zitten? Is hij nog te bang om aan
een bepaalde activiteit deel te nemen, of heeft hij meer uitleg nodig?
4
Maak je taal begrijpelijk door zoveel
mogelijk visuele steun te bieden: prenten, gebaren, mimiek… Maak
uitstappen met de klas of breng voorwerpen mee. Zet de anderstalige actief aan
het werk met doe opdrachten en verwoord de handelingen terwijl je ze zelf
voordoet. Let er wel op dat de visuele ondersteuning de taal niet gaat
vervangen. Visuele informatie moet steeds een verduidelijking zijn van talige
informatie.
5
Bewegingsactiviteiten bieden
een uitstekende kans om vertrouwd te raken met instructies als: “Straks ben jij
aan de beurt.” Ook met elementaire schoolse begrippen als links, rechts, eerst,
naar omhoog, wachten, recht, blauw, langs de lijn… Leerlingen kunnen een
duidelijk verband leggen tussen wat er te zien is en wat gezegd wordt. Daardoor
pikken ze taal snel op.
6
Elk kind dat een nieuwe taal leert, maakt een zogenaamde ‘stille periode’ door. Bij sommige kinderen duurt het
maanden vooraleer ze tot spreken overgaan. Bij anderen gaat het vanzelf.
Respecteer dat en forceer niet.
7
Geef de nieuwkomer iets waar hij
verantwoordelijk voor is: bijvoorbeeld de plant in de klas water geven,
het bord schoonvegen. Je kan hem ook een prent laten vasthouden of iets laten
herhalen. Met andere woorden: betrek de leerling bij de taken van de klas,
zonder overdreven de aandacht op hem te vestigen. Aanvankelijk kunnen het
vooral niet-talig taken zijn, gaandeweg meer talige.
8
Alle kinderen moeten zich kunnen uiten, ook anderstaligen. Omdat zij dat
nog niet kunnen in het Nederlands, zal het nodig zijn andere expressiemogelijkheden te voorzien:
tekenen, beweging, boetseren in klei, speeldeeg… Anderstaligen kunnen ook nog
geen grenzen aangeven of ze begrijpen andere kinderen niet wanneer die een
grens aangeven. Spreek met de klas een gebaar af of een kort woord,
bijvoorbeeld “Stop!”.
9
Stel in het begin niet te veel vragen waarop je een gesproken antwoord
verwacht. Vraag om een non-verbale
reactie: iets aanwijzen, halen, nadoen enzovoort. Zo kan je nagaan wat
de leerling al begrijpt.
10
Haal de anderstalige over de drempel om te spreken door eerst ja/nee vragen te stellen en gesloten
vragen zoals ‘Wil je de rode of de groene stift?’. Ook door versjes of
liedjes aan te leren.
11
Toon interesse als de anderstalige leerling iets wil vertellen. Reageer positief, toon dat je het op
prijs stelt dat hij het woord wil nemen. Stel ondersteunende vragen; ‘Is het
dat wat je wilt zeggen”. Bouw voort op de uitingen van de leerling met
bijkomende vragen of commentaren; zet het gesprek voort. Bied in jouw vragen de
correcte vormen en een rijke taal aan. Corrigeer taalfouten niet expliciet,
maar herhaal het enkel op de juiste manier.
12
In het begin is het mogelijk dat de anderstalige leerling verzuipt
tijdens klassikale activiteiten, kringgesprekken… Heb genoeg geduld. Tolereer
hun gedrag tijdens die momenten, of geef hun desnoods even iets anders te doen (bijvoorbeeld een tekening of
boekje). Leg in dat geval aan de andere leerlingen uit waarom je dit toelaat.
13
Onderschat de anderstalige leerling niet. Als hij zich al herhaaldelijk
mondeling in het Nederlands uit, kan je meer
open vragen stellen. Bijvoorbeeld een hoe- of een waarom-vraag. Als dat
toch te moeilijk blijkt, kan je de vraag vernauwen door geleidelijk meer en
meer gesloten vragen te stellen. Laat voldoende tijd om te antwoorden.
14
Praat met de andere kinderen over
het feit dat de anderstalige leerling geen Nederlands begrijpt. Maak de
situatie concreet door je leerlingen te confronteren met een taal die ze zelf
niet begrijpen: lees een prentenboek voor in het Frans of Engels, leg een spel
uit in een andere taal… Zo ontstaat er begrip en verdraagzaamheid.
15
Houd er ook rekening mee dat sommige anderstalige kinderen niet vertrouwd zijn met westerse onderwerpen
als Sinterklaas, dinosaurussen, piraten, ontbijt met boterhammen of granen …
4 september 2009, "stimuleer taalontwikkeling bij anderstaligen", [elektronische versie] klasse leraren.
.
4 september 2009, "stimuleer taalontwikkeling bij anderstaligen", [elektronische versie] klasse leraren.
.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten